11 kwietnia 2020 roku obchodzimy 495. rocznicę nadania praw miejskich dla Staszowa. Tegoroczne obchody ze względów epidemicznych są ograniczone. Warto jednak, byśmy, wykorzystując zasoby naszych kronik, powrócili pamięcią do lat minionych, np. ostatnich dwudziestu. Data ta zawsze była i jest obecnie zauważana zarówno przez mieszkańców, jak i samorząd. Akcentowana była poprzez uroczyste sesje Rady Miejskiej, koncerty, msze święte, wystawy, konferencje, wykłady, pokazy, inscenizacje itp. A więc jak to było dawniej…
Milenijny rok 2000. To już 20 lat temu, a i nasze miasto o tyle młodsze. Staszów obchodził wówczas 475. rocznicę nadania praw miejskich. Uroczystości odbyły się wówczas wieczorem w Rynku, dokąd zebrani przyszli z ul. Parkowej prowadzeni przez orkiestrę KiZChS „Siarkopol” oraz Chorągiew Rycerstwa Ziemi Staszowskiej. W Rynku Staszowski Ośrodek Kultury oraz ówczesne władze samorządowe przygotowały dla mieszkańców staropolskie widowisko ilustrujące przekazanie przez króla Zygmunta Starego Hieronimowi Łaskiemu aktu nadania praw miejskich. Pokaz walk rycerskich zakończył uroczystości w roku milenijnym.
Rok 2001 również świętowano uroczyście. Obchody uświetnili rycerze staszowscy oraz z Nowej Dęby. Burmistrz Henryk Albera przyjął od dowódców formacji meldunek o gotowości do obchodów rocznicowych. Przypomniał historię Staszowa, a przede wszystkim gałęzie gospodarki, które wzmocniły miejscowość na przestrzeni lat. Rycerze przedstawili pokaz tańca, inscenizację historyczną pt. „Historia staszówki”, łącznie z salwami z armat, moździerzy i sztucerów.
Polonez powitalny, raport rycerski, wręczenie listów gratulacyjnych i odznaczeń dla wyróżniających się zakładów pracy i osób realizujących zadania na rzecz Gminy Staszów oraz koncert Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Świętokrzyskiej w Kielcach zatytułowany: „Muzyka filmowa Wojciecha Kilara”. Tak obchodzono 477. rocznicę w roku 2002.
Dwa lata później (2004r.) spotkanie rocznicowe odbyło się w sali klubowej SOK. Program wypełnił wykład Ryszarda Nowaka pt. „Z kart historii Staszowa”, wystąpienia zaproszonych gości i koncert kameralny w wykonaniu uczniów Społecznego Ogniska Muzycznego oraz Klubu Piosenki SOK.
480. rocznicę obchodzono w ciągu dwóch dni: 10 i 11 kwietnia 2005r. W pierwszym dniu odbył się uroczysty koncert Dymitra Harei z Mołdawii (fletnia pana) oraz Macieja Boblewskiego (organy). W 2. dniu odbyła się uroczysta sesja Rady Miejskiej wzbogacona w program słowno-muzyczny „Ocalić od zapomnienia, czyli poetyckie impresje o Staszowie” w wykonaniu uczniów Gimnazjum nr 1; ponadto wystąpił Staszowski Chór Nauczycielski i Klub Piosenki SOK. Jak co roku, odbyła się msza św. za miasto i gminę. W programie obchodów jubileuszu organizatorzy w dniu 17 kwietnia przewidzieli także koncert chóru gospel.
„Historia i dzień dzisiejszy Staszowa” – pod taki hasłem w roku 2009 odbył się konkurs wiedzy o Staszowie i regionie z okazji 484. rocznicy.
Podobnie rok później (2010), SOK zorganizował konkurs literacki i plastyczny – „Impresja na temat Staszowa” oraz „Najciekawszy zakątek Staszowa i regionu”. SOK wydał pamiątkowy dukat lokalny „4 stasze”.
W 488. (2013r.) rocznicę nadania praw miejskich dla Staszowa usunięto formalnie ostatnie funkcjonujące nazwy ulic, nawiązujące do ustroju komunistycznego. Uroczysta sesja Rady Miasta i Gminy odbyła się w SOK. Rozpoczęto hejnałem miasta odegranym na trąbkach. W sesji wzięli udział przedstawiciele ościennych samorządów, wojewoda świętokrzyski, posłowie, wicemarszałek województwa. Jednym z głównych elementów uroczystości było uhonorowanie trzech osób odznaką „Zasłużony dla Miasta”.
Oprócz uroczystej sesji Rady Miejskiej, program 489. rocznicy w 2014r. przewidywał wernisaż wystawy malarstwa Jadwigi Kotlarz pt. „Wielka noc, wielka moc” oraz spektakl teatralno-poetycko-muzyczny pt. „Co może jeden człowiek” w reż. i w wykonaniu Jana Nowickiego z muzyką Cezarego Chmiela, Marka Stryszkowskiego i Tomasza Kudryka. Koncert wykorzystywał teksty św. Jana Pawła II w 10. rocznicę Jego śmierci. Częścią programu była również uroczystość oddania hołdu pomordowanym na wschodzie, wiosną 1940r. oraz ofiarom katastrofy smoleńskiej w 2010r.
Obchody rocznicowe w 2015 roku zainaugurowano mszą św. celebrowaną przez ordynariusza diecezji sandomierskiej ks. bp. Krzysztofa Nitkiewicza. Z tej okazji dla mieszkańców Staszowa przygotowano w Rynku inscenizacje historyczne. Grupy rekonstrukcyjne ze Staszowa i Sandomierza przygotowały rocznicowe widowisko.
- rocznica rozpoczęła się 10 kwietnia 2018r. w Sanktuarium św. Jana Pawła II. Po mszy delegacje złożyły wiązanki kwiatów przed tablicą Józefa Piłsudskiego i Hieronima Łaskiego. Dzień później uroczystą sesję Rady Miejskiej rozpoczęto polonezem tańczonym przez dzieci. Podczas sesji wręczono także odznaczenia „Zasłużony dla Miasta”, przyznawane osobom i instytucjom. Wśród nich był Staszowski Ośrodek Kultury. W sali klubowej SOK otworzono wystawę prac Józefa Juszczyka „Staszowskie Zakątki”. Wystawa nawiązywała do piękna architektury i krajobrazu naszego miasta i gminy.
11 kwietnia 2019 świętowaliśmy 494. rocznicę. Podczas uroczystej sesji Rady Miejskiej burmistrz Leszek Kopeć mówił: – Staszów ma bogatą historię, wiele wspaniałych osób odgrywało ważne role żyjąc na naszej ziemi. Musimy pamiętać o przeszłości, teraźniejszości, ale też myślimy o przyszłości. Program w ub. roku objął mszę świętą, złożenie wiązanek kwiatów przed tablicą J. Piłsudskiego i H. Łaskiego, wykład okolicznościowy na temat historii miasta dr. Dariusza Kubalskiego, wręczenie podziękowań za szczególny wkład w rozwój i promocję miasta i gminy Staszów przedstawicielom z różnych dziedzin życia.
Tekst: Dominik Rożek, fot. archiwum SOK, UMiG Staszów, Agnieszka Kuraś
